Onkoplastik Meme Ameliyatları

Onkoplasitk meme ameliyatları, onkolojik tedavi ile estetik cerrahinin bir arada olduğu operasyonlara verilen genel isimdir. Meme kanseri tedavisi için geliştirilmiştir. Yeni nesil tedavi yöntemi olarak kabul edilen bu ameliyatlar, kadınların hem kanserden kurtulmasını hem de memelerini kaybetmemelerini hedeflemektedir.

Meme kanseri, her 8-10 kadından birinde görülen bir hastalıktır. Kanser, başlı başına teşhis ve tedavi süreci ile hastaları yıpratmaktadır. Buna ek olarak kadınlar, cinsel kimliklerini oluşturan memelerinin bir bölümünü, bazen de tamamını kaybedebilmektedir. Dolayısıyla ağır bir depresyon yaşamaktadırlar. Onkoplastik meme cerrahisi, kadınlar yaşamış oldukları bu psikolojik sorunları engellemeyi ve kanser tedavisi nedeniyle memelerini kaybetmemelerini amaçlamaktadır.

Onkoplastik Meme Ameliyatı Nedir?

Onkoplastik meme ameliyatı, kanser tedavisi kapsamında tümörlü dokuların çıkarılması ve oluşan boşlukların farklı tekniklerle doldurulmasını hedefleyen ameliyatlardır. Böylece hastalar, hem kanserli dokulardan kurtulur hem de memelerini kaybetmezler. Ameliyat sonunda yeni meme dokularına sahip olurlar ve genel görünümleri ciddi anlamda değişmez.

Meme kanseri hastaları, sadece kanser nedeniyle değil, aynı zamanda meme dokularını kaybetme nedeniyle de ağır psikolojik sorunlar yaşamaktadır. Onkoplastik cerrahi, bu alandaki ihtiyaçların karşılanması için geliştirilmiş yeni nesil bir tedavidir.

Meme Kanseri Nedir?

Meme kanseri, kadınlarda en fazla görülen kanser türüdür. Geçmişe kıyasla ölüm oranı düşmesine karşın, meme kanseri teşhisi konulan kadın sayısı artmıştır. Meme dokusunun normal olmayan şekilde büyümesi ve burada tümör oluşması şeklinde bir hastalıktır.

Meme kanserinde, erken tanı çok önemlidir. Erken tanı ile bu hastalığın tamamen ortadan kaldırılması mümkün olmaktadır. Ancak ileri evrede teşhis edilen vakalarda, başarı oranı %50’ye kadar düşebilmektedir. Bu yüzden kadınların düzenli olarak kanser taraması yaptırması ve belirtileri takip etmesi gerekir. Meme kanseri belirtileri şu şekildedir:

• El ile hissedilen sertlik veya kitle
• Memede portakal kabuğundakine benzer bir görünüm oluşması
• Meme bölgesinde çatlama, kızarıklık ve kabuklanma
• Meme başında içe doğru çekinti
• Memelerde asimetrik görünüm
• Meme başında kaşıntı

Bu belirtilerden birinin fark edilmesi durumunda hemen uzman bir doktora gidilerek muayene olunmalıdır.

Meme kanseri tedavisinde temel hedef, kanserli dokuların tamamen vücut dışına çıkarılmasıdır. Bu dokular, meme dokusu ile iç içe geçtiği için işlem sırasında meme dokusunun bir bölümü veya tamamı çıkarılabilmektedir. Söz konusu durum nedeniyle kadınlar memelerinin bir bölümünü veya tamamını kaybedebilmektedir. Onkoplastik cerrahi, işte bu problemin tamamen ortadan kaldırılmasını ve kadınların memelerini kaybetmeden kanserden kurtulmalarını hedeflemektedir.

Meme kanseri tedavisi, son yüzyılda ciddi anlamda değişmiştir. İlk olarak radikal mastektomi uygulanırken, daha sonra modifiye radikal mastektomi geliştirilmiştir. Bunun ardından meme koruyucu cerrahi yöntemler, son olarak da onkoplastik meme cerrahisi yöntemleri kullanılmaya başlanmıştır.

Meme Kanseri Risk Faktörleri

Meme kanserinde bazı risk faktörleri vardır. Risk faktörleri olan kişilerde meme kanseri görülme olasılığı, diğer kadınlara kıyasla daha yüksektir. Bu risk faktörleri şunlardır:

• Ailede birinci derece yakınlarda meme kanseri öyküsü
• Geç doğum
• Aşırı kilo
• Sağlıksız ve hareketsiz bir yaşam tarzı
• Sigara
• Uzun süre doğum kontrol hapı kullanımı

Bu risk faktörlerinden bazıları, kanser görülme olasılığını %40 seviyelerine kadar yükseltebilmektedir.

Onkoplastik Meme Cerrahisinde Kullanılan Yöntemler

Onkoplastik meme cerrahisi, hastaların durumuna ve beklentilerine bağlı olarak farklı çözümler üretme yeteneğine sahiptir. Gerçekleştirilen ameliyatlarda farklı yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemlere ilişkin detaylar şu şekildedir:

Volüm Yer Değiştirme

Alınan tümörlü doku nedeniyle meydana gelen boşluğun, sağlıklı meme dokusu ile doldurulması yöntemidir. Bu yöntem, aynı zamanda volüm replasmanı olarak da isimlendirilir.

Alınan tümörün boyutunun çok fazla olmadığı durumlarda tercih edilir. Tümör nedeniyle oluşan boşluğa, çevresindeki meme dokuları kaydırılır. Bu işlem için eriyen dikişler kullanılır. Yapılan işlem sonucunda tümör kavitesi doldurulur ve estetik açıdan güzel bir görüntü elde edilir.

Volüm Doldurma

Alınan tümörlü dokudan dolayı oluşan boşluğun, çevredeki kas dokuları ile doldurulması yöntemidir. Kasların bu işlem için yetersiz kalması halinde, meme protezi de kullanılabilmektedir. Bu işlem, aynı zamanda volüm deplasmanı olarak da bilinir.

Tümörün büyük olduğu vakalarda meme başını, halkasını ve derisini koruyucu mastektomi ile birlikte implant ameliyatı uygulanmaktadır. Bu yöntem, diğerine kıyasla daha uzun sürmektedir. Ayrıca ameliyata cerrahın yanında plastik cerrahın da katılması gerekmektedir. Kanserli dokuların alınmasının ardından kaslar ve protez ile oluşan boşluk doldurulur. Kullanılan protez, doğal meme hissini verecek özelliktedir. Böylece ameliyat sonrasında hastalar, memelerinin boyutu, görünümü ve verdiği hissi aynı şekilde hissetmeye devam etmektedir.

Volüm doldurma yönetiminin de kendi içinde farklı türleri vardır. Bunlar, oluşan boşluğun doldurulması için hangi kas grubunun kullanıldığına bağlı olarak farklılık göstermektedir. Bunların başında, koltuk altı ile kürek kemiği arasında yer alan ve vücudun en geniş kası olan latissimus dorsi kasının kullanılması gelir. Bu kasın kullanılacağı ameliyatlarda tümörlü dokularla birlikte bekçi lenf nodülü de çıkarılır. Sonrasında ilgili kasın sinirleri ve damarları korunarak oluşan boşluğa kaydırılması yapılır. Eriyen dikişlerle doldurma işlemi tamamlanır ve işlem sonlandırılır.

Latissimus dorsi kasının kullanıldığı yöntemde temel hedef, kozmetik açıdan memenin korunması ve bunu yaparken de daha az protez kullanılmasıdır.
Diğer bir onkoplastik cerrahi yönteminde ise göğüs duvarına yapışık olan serratus anterior kası kullanılır.

Onkoplastik Meme Ameliyatının Avantajları ve Dezavantajları

Onkoplastik meme ameliyatları, yeni nesil bir meme kanseri tedavi yöntemi olarak nitelendirilmektedir. Bu yöntemin, diğer yöntemlere kıyasla farklı avantajları vardır. Söz konusu avantajlar şu şekildedir:

• Kanserli hücreler ve dokuların tamamen çıkarılması
• Kanserli dokular çıkarıldıktan sonra oluşan boşluğun doldurulması
• Boşluğun doldurulmasında meme dokusu ve kas dokusunun etkili olarak kullanılması
• Gerekli durumlarda meme protezinin kullanılmasına imkan vermesi
• Çok daha iyi kozmetik sonuçlar

Onkoplastik cerrahide öncelik hastanın kozmetik görünümü değil, sağlığıdır. Dolayısıyla ilk olarak kanserli dokuların temizlenmesine önem verilir. Ancak meme kaybının kadınlar üzerindeki etkisi de dikkate alınarak, kanserli olmayan dokuların korunmasına özen gösterilir. Bu aşamadan sonra ise kozmetik kaygılara yönelik süreç başlar.

Mastektomi ile kıyaslandığında onkoplastik cerrahi yöntemlerin bazı dezavantajları olduğu da unutulmamalıdır. Bunlar;

• Ameliyat süresi daha uzundur.
• Ameliyat maliyeti yüksektir.
• Boşlukların doldurulması için kullanılan kaslardan dolayı farklı riskler (uyuşukluk vb.) ortaya çıkabilir.

Onkoplastik Meme Ameliyatı Sonrası

Onkoplastik meme ameliyatı sonrası süreç, hastanın durumuna ve yapılacak işleme göre farklılık gösterebilir. Hastalar genellikle 2-3 gün hastanede gözetim altında tutulur ve sonrasında taburcu edilir. İlk günlerde ilgili bölgede ağrı, şişlik ve morluklar olabilir. Bunlar, normal kabul edilir ve bir süre sonra kendiliğinden geçer. Ağrılar için doktor tarafından reçete edilen ağrı kesiciler kullanılmalıdır.

Şişliklerin azalması ve artmaması için özel bir kompresyon giysisi veya sutyen kullanılması gerekir. Bu giysinin, doktor talimatlarına uygun olacak şekilde ve belirtilen süre boyunca kullanılması çok önemlidir.

İlk günleri hastaların evde dinlenerek geçirmesi tavsiye edilmektedir. Bu süreçte evde hafif yürüyüşler yapılmalıdır. İlk haftanın sonunda ağır işlerden kaçınmak şartıyla günlük yaşama yavaş yavaş dönülebilir.

Onkoplastik meme ameliyatları, kanser tedavisinden en küçük bir ödün vermeden meme bütünlüğünü koruyan cerrahi operasyonlardır. Bu yöntem, her geçen gün biraz daha yaygınlaşmaktadır.